Cesare Deve Morire / Sezar Ölmeli (2012)

Taviani Kardeşler’in Berlin’den Altın Ayı ile dönen filmi Cesare Deve Morire/Sezar Ölmeli, Shakespeare’in Julius Ceasar’ının, bir grup mahkum tarafından sahnelenmesi sürecini anlatıyor. Girişte, Taviani Kardeşler, filmi oyunun sahnede sergilenişi sırasındaki finalle başlatmayı seçiyorlar. Sonrasında ise geriye dönerek, oyuncu seçmelerinden hikayeye giriş yapılıyor. Ardından ise filmin çok büyük çoğunluğunu oluşturan bölüme geçiliyor : Mahkumların, hapishanenin çeşitli yerlerinde kendi aralarında oyunun provalarını yaptıkları bölümler…

Taviani Kardeşler, filmi karakterler arası çatışmalarla ilerleyen klasik, duygusal bir modelde çekmeyi tercih etmemişler. Tamamen Shakespeare’in metnini ön plana çıkarmışlar. Oyunun provalarının arasında, etrafta olup bitenler filme çok az da olsa dahil oluyor. Birçoğu çok uzun süreler boyunca, hatta bir kısmı ömür boyu hapis yatacak olan mahkumlar, tek meşgaleleri de bu olduğundan Shakespeare’in metnine provalardan itibaren öylesine odaklanıyorlar ki, bu onlara bir anlamda “aynaya bakma ve kendi hatalarıyla yüzleşme” fırsatı veriyor. Bir anlamda oyuncuların, kendilerini perdeye aktarışına dönüşen yapı, oyunculuk üzerine de düşünme fırsatı veriyor izleyene…

Tüm bunlar öylesine sade ve gerçekçi bir modelle perdeye yansıyor ki, bu bir yandan filmin lehine işlerken, bir yandan da filmi “duygusuz”luk tehlikesine sokuyor. Ancak bunun üstesinden çok küçük ama gerçekten etkili hamlelerle geliyor Taviani Kardeşler. Girişteki oyuncu seçmeleri kısmında, mahkumların yakın plan yüz ifadeleri üzerine gelen yazılarla, kaçar yıl ve hangi suçlardan yatacaklarını öğrendiğimiz kısımda, mahkumların prova yaptıkları dönemde sürenin dolup içeri gelmesini isteyen gardiyanları görmemizle başlayan sahnede ve finalde mahkumların tekrar hücrelerine girişleri ve girdiklerinde hissettiklerini gördüğümüz sahnelerdeki müdahalelerle filmi bu tehlikeden hayli uzaklaştırmayı başarıyorlar. Mahkumlar arası çekişmeler ve duygusal sahneler üzerinden bunu kurmak gibi basit bir yol izlemek yerine, böylesine zorlu bir denemeye girişmiş olmaları takdire şayan. Haliyle bu da filmi çok daha gerçekçi ve kaliteli bir hale sokuyor…

 

Sezar Ölmeli, hemen tüm oyuncu kadrosunun da abartısız, incelikli oyunlar çıkarmalarıyla da dikkat çekiyor. Taviani Kardeşler’in kaliteli yönetmenliği de buna eklenince ortaya 70 dakika gibi kısa bir süreye sahip ancak etki gücü yüksek bir film çıkmış. Hem Taviani Kardeşler’in takipçilerine, hem Shakespeare sevenlere, hem de Avrupa sanat sinemasını sevenlere rahatlıkla tavsiye edilebilecek incelikli bir film Cesare Deve Morire…

Filmin Notu : 3 / 4 – İYİ